Barkod Nedir, Çeşitleri Nelerdir?

Barkod, kalın ve ince çubuklarla, bu çubuklar arasındaki boşluklardan oluşan dizidir. Çubukların ve boşlukların yan yana dizilmesi ile 0-9 arası rakamlar, alfabedeki harfler ve nokta, virgül gibi işaretler simgelenebilir. Bir rakam, harf ya da özel işaretin çubuklarla simgelenebilmesi için bu çubukların nasıl dizilmesi gerektiği barkod alfabesi (barcode symbology) ile tanımlanır.

Barkod Çeşitleri

Barkodun kullanımına, yapısına, sembollerine göre gruplandırılmasıyla oluşmuştur. Birçok barkod çeşidi vardır fakat bunlardan 4 tanesi oldukça yaygın kullanılmaktadır. 4 barkod çeşidi; EAN/UPC, Interleaved 2 of 5, Cod 39 ve Codobar barkod çeşidi olarak ayrılır. Bu çeşitlerin hepsi birer barkod çeşidi sembolüdür. Bu semboller barkodun oluşturulması için gerekli olan karakterler ve kurallar kümesinin değişimi sonucu ortaya çıkar. Her barkod çeşidinde bulunan karakterler o barkodun kendine özel alfabesidir. Kurallar ise, barkod sistemi çeşitlerinin global olarak okunabilmesi için oluşturulur. Barkod yazılım ve barkod okuyucu gibi donanımlar ile birlikte kullanıldığında stok ve/veya hizmet ile ilgili yapılan işlemlerde hız artar ve hata oranı en aza iner.

EAN-13 barkodu (European Article Number); 13 haneli (12 hane + kontrol hanesi) barkodlama standardıdır. EAN-13 barkodu GS1 standartlar organizasyonu tarafından tanımlanmıştır.

EAN-13 barkodları dünya çapında genellikle perakende olarak satılan ürünlerin işaretlenmesi için kullanılmaktadır. EAN-13 ile barkodlanmış numaralar ürünlerin tanımlanmasını sağlar, bu barkodlar Japonya'da Japanese Article Number (JAN) olarak da adlandırılır. UPC ve EAN ile kodlanmış tüm rakamlar Global Trade Item Number (Küresel Ticari Ürün Numarası, GTIN) olarak da bilinir. Bu rakamlar diğer GS1 barkodlarıyla da kodlanabilir. Daha az kullanılan EAN-8 barkodları da perakende ürünleri işaretlemek için kullanılır.

2 haneli (EAN 2) ve 5 haneli (EAN 5) tamamlayıcı barkodlar da toplam 14 veya 17 veri hanesi içeren barkodla oluşturmak için kullanılabilir. Bunlar genelde ayrı ayrı seri numarasını belirtmek maksadıyla süreli yayınlarda veya satış fiyatını belirtmek için kitaplarda ve ağırlıklarına göre ücretlendirilen gıda ürünlerinde kullanılır.

Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere…